Pandemia COVID-19 w 2021 roku przemeblowała rynek nieruchomości – studia w trybie zdalnym umożliwiały łączenie nauki z mieszkaniem u rodziny lub znajomych bez ponoszenia opłat, a długie okresy lockdownów i wdrożenie edukacji zdalnej często wręcz to wymuszały. Widoczny w 2022 roku powrót studentów na uczelnie automatycznie przywraca na rynku „przedpandemiczne porządki”, tj. wysoki poziom udziału wynajmujących. Centrum AMRON, we współpracy z zespołem ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Nowoczesne Zarządzanie Biznesem”, opublikowało raport „Studenci na rynku nieruchomości 2022”. Jednocześnie opublikowano kolejną edycję raportu „Portfel studenta” nt. ogólnej sytuacji finansowej polskich studentów.
W raporcie „Studenci na rynku nieruchomości 2022” przedstawiono analizę na podstawie ankiet internetowych wypełnianych przez studentów z największych polskich ośrodków akademickich. Badanie ma na celu regularną, pogłębioną analizę prawidłowości na rynku najmu studenckiego. W wynikach zauważalny jest spadek liczby ankietowanych mieszkających u rodziny lub znajomych i nieponoszących opłaty za najem. Podobne odwrócenie sytuacji odnotowano w przypadku osób zakwaterowanych w akademikach.
Po szczycie pandemii z 2021 r., która wiązała się z daleko idącym wpływem na życie niemal każdego mieszkańca Polski i cyfrową rewolucję – zwłaszcza w edukacji – widać, że zmiany dotykające w tym okresie studencki rynek najmu nie były trwałe. Powrót studentów do miast przełożył się na znaczny wzrost udziału wynajmujących nieruchomości prywatne, aż o 15 pp. w porównaniu do 2021 roku. Prawie 50% ankietowanych mieszka w wynajmowanej nieruchomości lub w akademiku – zauważa dr Jacek Furga, prezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o., szef Centrum AMRON.
Sytuacja mieszkaniowa studentów zależy od trybu nauczania – w przypadku studentów, który mają zajęcia tylko zdalnie, udział wynajmujących nieruchomości prywatne jest dwukrotnie mniejszy. Tylko 10% studentów uczących się stacjonarnie mieszka samemu w mieszkaniu lub domu.
Wśród ankietowanych studentów uczących się w trybie stacjonarnym zaledwie 10% mieszka samodzielnie w wynajętej nieruchomości. Ok. 38% studentów uczących się stacjonarnie dzieli mieszkanie z jednym lokatorem, zaś ponad połowa – z dwoma lub więcej osobami. Odpowiedzi na to samo pytanie wśród studentów niestacjonarnych trochę się różnią. Większy odsetek (około 13%) może sobie pozwolić na samodzielne mieszkanie. Ok. 55% z tej grupy studentów współdzieli wynajmowane lokum tylko z 1 osobą, a 32% z 2 lub więcej.
Badanie miesięcznych kosztów najmu wykazało, że w przypadku ok. 1/3 studentów stacjonarnych i 1/4 niestacjonarnych ich opłaty za zakwaterowanie mieściły się w przedziale od 750 do 1000 zł (dla porównania, średni miesięczny koszt w akademiku uczelnianym to 429 zł za pokój współdzielony i 573 zł za pokój jednoosobowy). Widoczna jest tu także dysproporcja pomiędzy rozkładem kosztów w zależności od trybu studiów. Studenci stacjonarni częściej decydowali się na tańsze lokum. Na zakwaterowanie w przedziale cenowym do 500 zł zdecydowało się ok. 17% pytanych studentów studiów stacjonarnych, a wśród niestacjonarnych tylko 9%. Natomiast na ponoszenie kosztów powyżej 1500 zł zdecydowało się 8% studentów uczących się w trybie stacjonarnym i aż 18% w trybie niestacjonarnym. Opłaty za samodzielne wynajęcie mieszkania lub współdzielenie go z drugą osobą w przypadku studentów uczących się stacjonarnie i niestacjonarnie kształtują się na podobnym poziomie – ponad 1700 zł za mieszkanie samodzielne i blisko 1100 zł za współdzielone z drugą osobą.
Ponad 75% studentów zgodziło się na warunki proponowane przez właścicieli nieruchomości. Tylko 10% ankietowanych deklaruje, że udało im się wynegocjować niższą cenę. Nieznaczna część studentów odpowiedziała, że cena w umowie jest wyższa, niż była podana w ofercie.
Powrót do dużych miast skutkuje jednak wzrostem poziomów czynszów z uwagi na brak nowej podaży, co dodatkowo wzmagane jest przez migrację z Ukrainy. Dodatkowo pojawił się brak alternatywy w postaci większej dostępności kredytów hipotecznych, co w poprzednich latach było dla wielu studentów, szczególnie pracujących, sposobem na pójście na swoje i niejako w ten sposób płacenie czynszu samemu sobie. Ta sytuacja będzie miała wpływa na utrzymywanie się tej tendencji wzrostu cen najmu w najbliższym roku akademickim. Dodatkowym czynnikiem wzrostu czynszów jest wzrost kosztów mediów i przerzucanie efektów drugiej rundy inflacyjnej na czynsze – komentuje dr hab. Bogusław Półtorak, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego, Prodziekan ds. Kształcenia.
W Raporcie „Studenci na rynku nieruchomości 2022” przedstawiono także szereg analiz dotyczących m.in.:
Pełny Raport dostępny jest w sekcji STUDENCI NA RYNKU NIERUCHOMOŚCI
